Quy trình trồng nấm trong phòng lạnh: Các loại nấm phù hợp & lưu ý khi lắp kho lạnh trồng – bảo quản nấm

1. Vì sao nên trồng nấm trong phòng lạnh?

Trồng nấm trong phòng lạnh (hay kho lạnh mini chuyên dụng) là giải pháp hiện đại giúp kiểm soát tối ưu điều kiện sinh trưởng của nấm:

• Duy trì nhiệt độ và độ ẩm ổn định, hạn chế nấm bệnh và sâu hại.

• Tăng năng suất, nấm đồng đều, ít hao hụt.

• Trồng quanh năm, không phụ thuộc thời tiết.

• Có thể tận dụng diện tích chiều cao bằng cách xếp kệ nhiều tầng.

Phòng lạnh là lựa chọn lý tưởng cho nông trại nấm sạch, trang trại trồng nấm hữu cơ, và cả quy mô hộ gia đình nếu được thiết kế đúng kỹ thuật.

2. Các loại nấm phát triển tốt trong phòng lạnh

Dưới đây là danh sách những loại nấm phù hợp với điều kiện kiểm soát chặt chẽ trong phòng lạnh:

💡 Mẹo nhỏ: Một số nấm như đùi gà, hương, linh chi cần thay đổi nhiệt độ theo từng giai đoạn phát triển, vì vậy phòng lạnh cần được lập trình điều khiển nhiệt – ẩm tự động.

 

3. Quy trình trồng nấm trong phòng lạnh

Bước 1: Chuẩn bị phòng lạnh trồng nấm

• Vách panel cách nhiệt (PU 50–100mm), sàn chống trượt, có quạt thông gió.

• Lắp hệ thống làm lạnh: máy nén, dàn lạnh, bộ điều khiển tự động nhiệt – ẩm – ánh sáng.

• Kệ inox hoặc sắt sơn tĩnh điện, bố trí lối đi ≥60cm.

Bước 2: Đưa phôi nấm vào phòng lạnh

• Phôi cần được hấp – tiệt trùng kỹ, chất lượng giống đạt chuẩn.

• Xếp phôi theo tầng, cách nhau 20–30cm để đảm bảo thông thoáng.

• Nhiệt độ phòng cài đặt theo từng loại nấm (thường từ 15–30°C).

Bước 3: Giai đoạn ươm & phát triển quả thể

• Giai đoạn ươm: để phòng tối, độ ẩm ổn định, không tưới nước trực tiếp.

• Giai đoạn ra nấm: bật đèn chiếu sáng nhẹ (3–5h/ngày), phun sương định kỳ, điều chỉnh nhiệt độ phù hợp.

• Theo dõi sự phát triển từng ngày, loại bỏ phôi hư, tránh nấm bệnh lây lan.

Bước 4: Thu hoạch & bảo quản nấm

• Thu hoạch khi nấm đạt kích thước tiêu chuẩn, chưa nở hết mũ.

• Bảo quản nấm trong kho lạnh bảo quản nấm riêng biệt ở nhiệt độ 2–8°C.

• Đóng gói trong khay xốp, túi lưới hoặc hộp nhựa thoáng khí để giữ tươi lâu.

4. Lưu ý khi lắp kho lạnh trồng và bảo quản nấm

4.1 Thiết kế kho lạnh trồng nấm

• Nhiệt độ hoạt động: 15–30°C (tùy loại nấm).

• Độ ẩm: 85–95%, có hệ thống phun sương tự động.

• Thông gió tuần hoàn: tránh CO₂ tích tụ làm nấm kém phát triển.

• Điều khiển tự động: dùng bộ điều khiển nhiệt ẩm hoặc PLC tích hợp màn hình.

• Chiếu sáng: đèn LED ánh sáng vàng nhẹ, công suất thấp (2–4h/ngày).

• Kích thước: từ 10m² đến 100m² tùy mô hình, có thể làm kho cố định hoặc di động.

4.2 Kho lạnh bảo quản nấm sau thu hoạch

• Nhiệt độ lý tưởng: 2–8°C.

• Độ ẩm: 85–90%.

• Không khí sạch, có lọc mùi và lọc khuẩn nếu bảo quản nấm sạch, xuất khẩu.

• Sử dụng kệ inox và thùng nhựa để hạn chế va đập, tránh dập nát.

4.3 Những lưu ý quan trọng khác

• Phân tách rõ khu trồng – khu bảo quản, tránh lây nhiễm chéo.

• Đảm bảo nguồn điện ổn định, có máy phát dự phòng khi mất điện.

• Khử trùng định kỳ bằng ozone, đèn UV hoặc hóa chất an toàn sinh học.

• Có nhật ký nhiệt độ – độ ẩm – tình trạng nấm để theo dõi & điều chỉnh kịp thời.

Kết luận

Trồng nấm trong phòng lạnh là mô hình bền vững, giúp nâng cao năng suất, kiểm soát chất lượng và chủ động mùa vụ. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao, bạn cần thiết kế kho lạnh phù hợp, lựa chọn giống nấm tương thích với nhiệt độ, độ ẩm, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt quy trình chăm sóc – thu hoạch – bảo quản.